Η καλή εικόνα του σώματος – εισιτήριο για την ευτυχία;

Αναρωτηθήκατε ποτέ τί είναι η εικόνα του σώματος και πώς θα μπορούσε η αρνητική ή η θετική εικόνα του σώματος να επηρεάζει την ζωή σας, τις σχέσεις σας, την ψυχολογία σας και κατ’ επέκταση την ευτυχία σας;

Η εικόνα του σώματος έχει οριστεί από το Αμερικάνικο Ιατρικό Λεξικό ως «Η υποκειμενική αντίληψη της φυσικής εμφάνισης κάποιου, η οποία βασίζεται στην αυτό-παρατήρηση και στις αντιδράσεις των άλλων» (The American Heritage Medical Dictionary, 2007). Άρα η εικόνα που δημιουργεί κάποιος για το σώμα του δεν σχηματίζεται μόνο από την προσωπική αυτό-παρατήρηση και αυτό-αντίληψη αλλά και από το πώς τον βλέπουν οι άλλοι. Συγκεκριμένα έρευνες έχουν δείξει πως η εικόνα του σώματος στις γυναίκες είναι πολύ-διάστατη και επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Επίσης πως η καλή εικόνα σώματος και στις γυναίκες αλλά και στους άνδρες επηρεάζει θετικά την ζωή τους.

Η δυσαρέσκεια της εικόνας του σώματος μεταξύ των γυναικών πλέον έχει γίνει τόσο συχνή που συνήθως περιγράφεται ως «κανονιστική δυσαρέσκεια». Μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στο Ετήσιο Συνέδριο της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρίας, συνέλεξε στοιχεία από 256 γυναίκες μεταξύ των ηλικιών 20 και 45. Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα, πως όσο πιο ικανοποιημένη ήταν μια γυναίκα στην σχέση της, τόσο πιο μεγάλη αυτοεκτίμηση είχε αλλά και περισσότερες πιθανότητες να είναι ευχαριστημένη με την εικόνα του σώματός της, ανεξάρτητα αν είχε η όχι ιδανικό βάρος. Αυτό έδειξε να ίσχυε και προς την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή οι γυναίκες που ήταν πιο ευχαριστημένες με το σώμα τους, ήταν και πιο ικανοποιημένες με τις σχέσεις.

Πολλές γυναίκες όμως έχουν συγκεκριμενοποιήσει την εικόνα του σώματος τους με μέρη του σώματος π.χ. κοιλιά, χέρια ή τους γοφούς, ή με το μέγεθος και το βάρος τους ή με την άνεση που νιώθουν όταν εκθέσουν το σώμα τους μπροστά στον σύντροφό τους ή σε άλλους. Όσον αφορά την σχέση μεταξύ της εικόνας του σώματος και των σχέσεων, έχει φανεί πως η αρνητική εικόνα οδηγά στην αποφυγή της σεξουαλικής επαφής και αντίθετα η θετική εικόνα οδηγεί σε πιο συχνή σεξουαλική δράση αλλά και λειτουργία.

Η εικόνα του σώματος επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Η υπερ-έκθεση στις λεπτές και κατά συνέπεια όμορφες γυναίκες που προωθούν τα ΜΜΕ, επιδρά αρνητικά στην εικόνα του σώματος και στην ψυχολογική κατάσταση των νεαρών γυναικών. Στην σύγχρονη κοινωνία, όπως την δική μας, έχει εδραιωθεί η υπέρ-εκτίμηση του λεπτού σώματος ως ιδανικό σώμα προκαλώντας έτσι συναισθήματα ντροπής για το σώμα των γυναικών, μέχρι και μείωση της αντίληψης της πείνας ή και του κορεσμού. Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η εικόνα του σώματος και των ανδρών αλλά και των γυναικών γίνεται όλο και πιο αρνητική μέσα στα χρόνια.

Σε αντίθεση με μία άλλη έρευνα που έγινε με σκοπό να εξετάσει την σχέση μεταξύ της κοινωνικής δέσμευσης, δηλαδή της δημιουργίας φιλιών, σε εφήβους, και της σωματικής τους εικόνας, έδειξε πως οι φιλίες είναι προστατευτικές ενάντια στην σωματική δυσαρέσκεια σε όλα τα αγόρια και κυρίως σε παχύσαρκα και υπέρβαρα κορίτσια.

Επιπλέον η σωματική εικόνα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αυτοεκτίμηση αλλά και με την γενική ψυχολογική κατάσταση. Για παράδειγμα η αρνητική εικόνα του σώματος έχει άμεση σχέση με συμπτώματα κατάθλιψης, καταθλιπτικής διάθεσης και χαμηλής αυτοεκτίμησης. Επίσης έχει φανεί πως η αρνητική εικόνα του σώματος είναι και ένας από τους πιο ισχυρούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη και την διατήρηση των διατροφικών διαταραχών. Αυτό διαφαίνεται και από την ακραία έξαρση της σωματικής δυσαρέσκειας που παρουσιάζεται συνήθως μεταξύ γυναικών με διατροφικές διαταραχές.

Καταλήγοντας είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η εικόνα του σώματος έχει άμεση σχέση με την ευτυχία αφού και η ευτυχία έχει άμεση και θετική σχέση

με τις τρείς συνιστώσες της εκτίμησης του σώματος: σεξουαλική έλξη, ανησυχία για το σωματικό βάρος και φυσική κατάσταση. « Η αντίληψη της φυσικής εμφάνισης, της αυτοεκτίμησης και της ικανοποίησης για την ζωή μας συνδέονται όλα σημαντικά και θετικά μεταξύ τους» (Lu, Hong, Yu, Ling, Yu & Chang, 2015, p.1). Και όπως συνηθίζουμε να λέμε στην καμπάνια του MedNutrition «Ας αφήσουμε τους τύπους» (http://www.asafisoumetoustipous.gr.) “τα κιλά είναι ένας αριθμός που δεν θα πρέπει να προσδιορίζουν την ταυτότητα και την ύπαρξη μας”.

Βιβλιογραφία:

Caccavale, L. J., Farhat, T., & Iannotti, R. J. (2012). Social engagement in adolescence moderates the association between weight status and body image. Body image, 9(2), 221-226.
Fardouly, J., & Vartanian, L. R. (2015). Negative comparisons about one’s appearance mediate the relationship between Facebook usage and body image concerns. Body image, 12, 82-88.
Furnham, A., Badmin, N., & Sneade, I. (2002). Body image dissatisfaction: Gender differences in eating attitudes, self-esteem, and reasons for exercise. The Journal of psychology, 136(6), 581-596.
Gingras, J., Fitzpatrick, J., & McCargar, L. (2004). Body image of chronic dieters: Lowered appearance evaluation and body satisfaction. Journal of the American Dietetic Association, 104(10), 1589-1592.
Lu, A., Hong, X., Yu, Y., Ling, H., Tian, H., Yu, Z., & Chang, L. (2015). Perceived physical appearance and life satisfaction: A moderated mediation model of self-esteem and life experience of deaf and hearing adolescents. Journal of adolescence, 39, 1-9.
Pujols, Y., Meston, C. M., & Seal, B. N. (2010). The association between sexual satisfaction and body image in women. The journal of sexual medicine, 7(2pt2), 905-916.
Stokes, R., & Frederick-Recascino, C. (2003). Women’s perceived body image: relations with personal happiness. Journal of Women & Aging, 15(1), 17-29.
Swami, V., Tran, U. S., Stieger, S., & Voracek, M. (2014). Associations Between Women’s Body Image and Happiness: Results of the YouBeauty. com Body Image Survey (YBIS). Journal of Happiness Studies, 1-14.
The American Heritage Medical Dictionary. (2007). Body Image. Retrieved April, 10, 2015 from http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/body+image
The British Psychological Society. (2013). Good relationships make women more satisfied with their weight. Retrieved April, 10, 2015 from http://www.bps.org.uk/news/good-relationships-lead-positive-body-image
Yamamiya, Y., Cash, T. F., Melnyk, S. E., Posavac, H. D., & Posavac, S. S. (2005). Women’s exposure to thin-and-beautiful media images: Body image effects of media-ideal internalization and impact-reduction interventions. Body image, 2(1), 74-80.